Pergament
Genellikle hayvan derilerinin işlenmesi sonucunda elde edilen bir yazı taşıyıcısıdır. Ancak işlenmeden önce de ham deri üzerine taş vb. aletlerle yazı yazıldığı da muhtemeldir. Papirüsten daha dayanıklı olması ve derisi işlenebilecek hayvanların yetiştiği tüm bölgelerde kullanılabilirliği nedeniyle papirüs üzerine azılmış bazı yazıların sonradan pergamentlere kopyalandığı da olmuştur. Genellikle koyun, keçi, buzağı ve kuzu derisi kullanılıyordu. Heredot'a göre 1) domuz, eşek, kurt, yılan ve fil derisi de 2) kullanılmıştır. En değerli pergament dana derisinden yapılıyordu. Kazınan derinin düzleştirilmesi için sünger taşı, şap, vitriyol (sülfürik asit) ve üstübeçten yararlanılıyordu. Bu maddeler birlikte dövülüyor ve keten kumaşa sarılıyordu. Silinerek kullanılan deri, aşı boyası ile boyanıyor ve yazı yazılacak hale getiriliyordu. Mürekkebi dağıtmaması için içine şaplı su damltılıyordu.
Papirüsten sonra kullanılan en eski türdür. Plutarkhos pergamentten “biblion”, Aulus Gellius ise “lorum” olarak söz etmiştir. Pahalı bir malzemedir.
Papirus ve pergament gibi yazı malzemeleri üzerine önceden yazılmış metinler silinerek, sonradan yerine yenileri yazılmıştır. Bu işleme “çift kullanma ya da ”Palimpsest (palimpsestum)“ denir. Ekonomi sağladığı için tercih edilen bu yönteme Ortaçağ'da rastlanmıştır. Klasik eserler silinerek yerine Ortaçağ'a ait dini metinler, azizlerin hayatı vs. yazılmıştır. Pergament üzerine yazılan metinlerin herhangi bir eşya gibi miras hukukunda da yer almıştır.
Pergament, arkeolojik açıdan da çok önemlidir. Çünkü yerine konamayacak bir yazma (manuscript) söz konusudur. 3)