İçindekiler

Tarayıcı

Tarayıcı (Scanner) ağırlıklı olarak Serkan Işın, Zeynep Cansu Başeren, Derya Vural tarafından görsel şiir için kullanılan bir araçtır. Görsel Şiir'in Yazılı Kültür ve Basılı Kültür ile olan bağı ve sorunsallaştırdığı poetika anlayışı içinde Tarayıcı cihazının oldukça önemli bir yeri olduğu da söylenebilir. Tarayıcı kullanılarak üretilen sayısal fotoğraf işleme sanatına Scanography de denmektedir.

Nedir

Bir tarayıcı fotoğraf gazete kupürü gibi resim veya grafikleri sayısallaştırabilmenizi sağlar. Eldeki resim ışığa duyarlı yarıiletken elemanlar (LDR’ler) tarafından taranır. Bu elemanlardan alınan işaretler RAM’a yazılacak byte dizileri haline getirilir. Dizi buradan ekrana aktarılır veya bir dosyaya saklanır.1)

Tarayıcılar fotoğraf, grafik ve düz yazıları okuyup bilgisayara aktaran aygıtlardır. Bilgisayara aktarılan resim ve grafikler üzerinde değişiklik yapılabilmektedir. Düz yazılar ise kelime işlem programları(OCR optik karakter tanıma programı) ile değiştirilebilmektedir.2)

Çalışma Prensipleri

Tarayıcıların çalışma ilkeleri basittir. Taranacak nesne (kağıt), üst tarafından alta doğru satır satır ışığa duyarlı elektronik elemanlar tarafından taranarak sayısallaştırır. Tarayıcının daha iyi yapılabilmesi için nesne, bir ışık kaynağı ile aydınlatılır. Taranması istenen görüntü, üzerinden ışık kaynağı geçtikten sonra bir mercek aracılığıyla, fotoelektrik hücrelerden oluşmuş bir görüntü algılayıcı (image sensor) üzerine düşürülür. (Yani, ışık değerleri ölçülür, ölçüm değerine göre bir voltaj değeri üretilir.) Değişen voltajlarda elektrik impals üreten bu algılayıcı, daha ışıklı ve daha açık tonlardaki desenleri yüksek voltajla, koyu desenleri ise düşük voltajla gösterir. Analog voltaj sinyali, bir tür modem gibi işleyen analog-sayısal dönüştürücü yongası ile sayısallaştırılarak PC’nin belleğine aktarılır. Sinyaller, görüntü dosyası formatında disk ortamına kaydedilir. Daha sonra bu dosya üzerinde görüntü programları ile işlem yapabilirsiniz…

Tıpkı monitörler ve lazer yazıcılar gibi, tarayıcılarda da görüntüler çok küçücük noktalardan oluşur. Yani aynı şekilde, birim alana düşen nokta sayısı ne kadar yüksekse, elde edilen görüntü o kadar kaliteli olacaktır.3)

Görsel Şiir ve Tarayıcı

Serkan Işın'ın Katranark serisinin başına koyduğu kısa metninde Tarayıcı ve Görsel Şiir arasındaki ilişkiyi şu şekilde açıklar 4);

Kendiliğinlenliğin aranması, örneğin bir tarayıcı yüzeyin üzerine konmuş “şeylerin” düzensizliğinin belgelenmesi, en basit örneğini teşkil eder, görsel şiirin.

Işın, konu ile ilgili başka bir yazıda ise, Palimsest ile Tarayıcı arasında bir bağ aramaktadır;

Baudelaire'in izinden mi gitti bilinmez, Freud da konuyu, yap-boz ile açıklamaya girişti. Belleğin ya da algının, saklama kapasitesi hakkında bugün elimize geçen, onun aynı zamanda işleme potansiyeli ile de ilgili ise, ne palimsest, ne de yapboz, ne de ayna, ne de takas alanı (bilgisayar terimi) yeterli olacaktır. Çünkü yazılan, izi kalan ya da kaydedilen şeyin, boyutları ya da şekilleri ya da sıkıştırılması ya da kodlanması hakkında hiç bir halt bilmiyoruz.5)

Ayrıca Bkz.