Ihab Hassan tarafından oluşturulan modernizm ve postmodernizm arasındaki farkları, edebiyat/sanat üzerinden değerlendiren tablo. Tablo, 1982 yılında yayınlanan “Toward a Concept of Postmodernism” 1) denemesinde yer alır. 2)
Modernizm | Postmodernizm |
---|---|
Romantizm/simgecilik | Parafizik/Dadacılık |
Form (birleştirici, kapalı) | Antiform (ayırıcı, açık) |
Amaç | Oyun |
Tasarım | Raslantı |
Hiyeraşi | Anarşi |
Hakimiyet / logos | Tükenme/ sessizlik |
Sanat nesnesi / bitmiş yapıt | Süreç / performans / sessizlik |
Mesafe | Katılım |
Yaratma / bütünselleştirme / sentez | Yaratmayı imha / yapıbozum / antitez |
Mevcudiyet | Yokluk |
Merkezlendirme | Dağılma |
Tür / sınır | Metin/ metinlerarası |
Semantik | Retorik |
Paradigma | Sentagma |
Hipotaksi | Parataksi |
Mecaz | Mecazı Mürsel |
Seçme | Bileşim |
Kök / derinlik | Rizom / yüzey |
Yorum / okuma | Yoruma karşı/yanlış okuma |
Gösterilen | Gösteren |
Okunaklı (okuyucuvari) | Yazılabilir (yazarvari) |
Anlatı / büyük tarih | Anlatı karşıtı / küçük tarih |
Ana kod | İdiyolekt (kişisel dil) |
Belirti | Arzu |
Tür | Mutasyona uğramış |
Tenasül uzuvları / fallik | Çok biçimli / androjen |
Paranoya | Şizofreni |
Tanrı baba | Ruhülkudüs |
Metafizik | İroni |
Belirlenmişlik | Belirsizlik |
Aşkınlık | İçkinlik |