Şiirin biçimsel farklılığını algıladığım ilk kaynak, Cemil Sena’nın “Estetik -Sanat ve Güzelliğin Felsefesi-” olmuştu. (Remzi Kitabevi/1972) Cemil Sena, o güne kadar ayırtında olmadığım formalizmden, soyut ve somut sanatın niteliklerinden söz ediyordu. O süreçte ne söylediklerini çok fazla anlamasam da Fuzulî’yle, R.Tagor’la tanışmama vesilem olmuştu.
Geometrik biçimler içinde sayıları saklayıp sonsuzlukta kaybettirmekten, “Parçalıyı, parçasızın yapısında eritebilmekten” söz ediyordu. Bana ilginç gelen, geometrinin, sayının, ölçünün, dinsel ve bağısal (efsun) fiillerin fanatizmle ilişkilendirildiği okuma biçimleri olmuştu. Bu okuma biçimlerinde ilkelerin ve sezgilerin niteliğini anlamaya çalışıyordum.
Şiirin ‘geometrik kalıpları’nı tanımlarken şiiri türlü şekillere dönüşebilen geometri olarak niteliyordu. Kısaca değinmek istiyorum bu form ilişkilendirilmesine. Dizelerin, vezinlerin, kafiyelerin, şekillerin ‘üç’lü olmasını öngörürken, denge ve sükûnetle istikrarı, lirizmi, sevgi kalıbı simgeleyen Triangulaire (üçgen) şekiller… Kenarlarına göre farklı okumalar getiriyordu C.Sena.
Metnin tamamı PDF olarak ektedir.
Not: Hayal Dergisi bu yakınlarda bir dosya düzenledi: "Şiir ve Görsellik" isimli bu dosya hakkında burada da yazılıp çizildi. Ben de Hayal dergisi yönetiminden dosyanın yazılarını istedim, Serbest Vuruşlar köşesi için. Metinler resim ağırlıklı olduğu için de tamamını değil, tanıtıcı bir kısım ile PDF olarak biçimlendirilmiş hallerini siteye koydum. Hayal Dergisi'ne buradan teşekkür ederim.
Ek | Boyut |
---|---|
yasarbedri.pdf | 795.41 KB |