Edebiyat ortamının dönüştürücüleri: dergiler

Osman Çakmakçı Haşhaşi'yle kendi kafasına uygun bir dergi çıkarmış, ya da bir kitap.. Bazen bir dergi veya kitabın boyutu da önem arz edebiliyor; Haşhaşi çok küçük bir dergi boyut olarak, bakalım etkisi nasıl olacak.. Çakmakçı, 80'lerle doksanları buluşturmuş sanki.. Levent Yılmaz benim sevdiğim bir şair. Elif Sofya'nın şiirlerini de yakın buluyorum zaman zaman.. Seksenlerle doksanlar ontoloji temelinde birleşmiş dergideki şiirlerde; şiirlerin çoğunda varlık sorunu başat mesele olarak duruyor. zaten Yaşar Güneş'in yazısı da bununla koşutluk içeriyor: 90'lı yılların şiirinde öznenin varlıksal durumu adlı yazı yani.. Haşhaşi seksenli yıllardan doksan şiiriyle çıkmakistiyor olabilir mi? Bir nefes alma ihtiyacı.. Aslında ben seksenler şiirine olumsuz bakanlardan değilim genel olarak.. Fakat bu seksenler şiirinin de fazla sündürülmesine karşıyım tabiatıyla.. Çünkü, her şiir kendi dönemini yansıtıyor bugün de böyledir bu durum.. Seksenler üzerine tartışmaya evet, aynı şiirin sürdürülebilirliği konusunda ise şüphe duyulmalı. Aslında, Haşhaşi'nin tavrı şiirin içinde olmuş bir şeyi yansıtıyor, yani Çakmakçı'nın niyeti zaten olagelen bir şey.. Zaten seksenlerin dönüşümü doksanların rehberliğinde gerçekleşti; doksanlar şiiri seksen şiirini çok fazla baskı altına almadı, daha çok onu ferahlatarak bir geçiş yolu izledi. Yani, ikibinlerin doksanlara yaptığını yapmadı.. Tabii, bu meseleleri böyle ufuk turu atarak değerlendirmek ne kadar doğru bilemiyorum, çünkü şiirin özelinde bakılmalı bunlara, şairleri temelinde.. Fakat iyilikten maraz doğmasın ve Haşhaşi Türk şiirine katkı sağlasın isteriz elbette.. Haşhaşilere başarılar!.. Bize de destek olmak ve dikkatle izlemek düşer.

Haşhaşi aldığım haberlere göre geçen hafta Adana'da dağıtılmış kitabevlerine.. Bana da dün geldi Konya'ya, dağıtılmak üzere.. Evet bir dergi iddiasız olmaz ama arayışsız hiç olmaz.. Bazen çok minik bir arayış büyüyerek ve önünü açarak daha büyük bir iddiaya döünüşebilir. Bence Heves böyle bir dergidir mesela.. Fakat inanılmaz bir sıkışıklık olduğu çok doğru. Dergi sayısı artıyor ama dikkat edin şair sayısı onunla beraber o kadar da artmıyor bence.. Bazı şairleri bir çok dergide birden görüyoruz ilginç bir şekilde.. Bu işin sonu nereye varacak bilmiyorum.. Sanırım etkinliğini ve dinamizmini koruyamayan dergiler silinecek.. Başkalık üretimi gerçekten o başkalığı yaşayan şairler tarafından gerçekleştirilebilecek bir durum.. İşte her yeni dergi bir umut olarak önümüze dikildiğine göre var olan dergilerle ilgili bir tatminsizliğimiz önümüzde dağ gibi duruyor.. Korku dağları bekler peki iyi dergi neyi bekler sorusunun cevabı günümüzde hayatidir.

Öncelikle bir dergiye, özellikle şiir üzerine kurulu bir dergiye "felsefi" demek için epey bir beklenmeli. Ben öyle bir şey göremedim dergide, görebileceğimi de zannetmiyorum. Şiir teorisiyle ilgili yazılar yayımlamak onu en fazla teorik bir dergi yapar. Bundan önceki yorumumda söyledim -gerçi buralardan epeydir uzak kaldım- farklı bir isim, tanıdık olmayan birileri göremedim. Bu da benim umudumu biraz kırdı açıkçası...

Çıkardığımız dergileri 1. sayılarından itibaren alıp okuyan, o dergi ile hayata, yazıya bakan, baktıkça da gidip kitaplarımızı alan, ne yaptığımız merak eden, dergilerimizi gidip ciltleten, ciltletip de geleceğe kalması gerektiğini düşünen var mı? Böyle bir okur kitlesinin çekirdek kalacağını düşünüp de, onu çitlemeye çalışmak da neyin nesi? 80'den bu yana çıkan dergilerin arasında "harbiden de neden acaba çıkmıyor artık" dediğimiz var mı? (Şizofrengi, Hayalet Gemi) Yoksa "yahu bu da neden çıkıyor?" mu diyoruz genellikle.