Türk Şiiri'nin "uçbeyi" İlhan Berk vefat etti. Başımız sağolsun, Allah rahmet eylesin.
İlhan Berk (1918) kimdir?
İlhan Berk Necatigil'in deyimiyle "şiirimizin uç beyi", 1918'de Manisa'da doğdu. İlk şiirleri Manisa Halkevi dergisi, Uyanış, Varlık, Çığır gibi dergilerde çıktı. 1944 yılında Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü'nün Fransızca Bölümü'nü bitirdi. Destansı yönünün ağır bastığı, adeta bir Türk Walt Whitman'ı olarak adlandırıldığı dönemde İstanbul (1947), Günaydın Yeryüzü (1952), Türkiye Şarkısı (1953) ve Köroğlu'nu (1955) yayımladı. 1953 yılına kadar çıkardığı kitaplarla gerçekçi bir şair görüntüsü veriyordu. 1953'te Yenilik dergisinde yayımladığı "Saint-Antoine'ın Güvercinleri", ileride İkinci Yeni adını alacak şiir akımının habercisi oldu.
Bu özellik daha sonraları gelişerek sürdü ve İlhan Berk'in özgün tutumu durumuna geldi. Giderek İkinci Yeni şiirinin öncüsü ve en güçlü savunucusu olarak anılmaya başladı. Şiirlerinde cinsellik ve tarih ana temalar olarak belirdi. Çeşitli nesneleri, kent, sokak gibi olguları ayrıntılı bir "kimlik kartı" somutluğu taşıyan bir biçimde şiirleştirdi. Düzyazı şiirlerden aforizmalara harfleri, nesneleri ve semtleri sevmeye dek genişleyen çok kollu bir şiir ırmağıdır İlhan Berk.
Başlıca Yapıtları:
Şiir: Eşik (1947-1975) (Toplu Şiirler I, YKY, 1999), Aşk Tahtı (1976-1982) (Toplu Şiirler II, YKY, 1999), Akşama Doğru (1984-1996) (Toplu Şiirler III, YKY, 1999), Galata (YKY, 2000), Pera (YKY, 2000), Şeyler Kitabı (YKY, 2002), Toplu Şiirler (Delta, YKY, 2003), Requiem (YKY, 2004); Deneme / Günlük / Otobiyografi: Uzun Bir Adam (1982; YKY, 1997), Şifalı Otlar Kitabı (1982; YKY, 2004), El Yazılarına Vuruyor Güneş (1983; YKY, genişletilmiş baskı 1992), İnferno (YKY, 1994), Kanatlı At (YKY, 1994), Logos (YKY, 1996), Poetika (YKY, 1997), Kült Kitap (YKY, 1998); Çeviri / Antoloji: Başlangıcından Bugüne Beyit Mısra Antolojisi (1960), Güldeste (Başlangıçtan Bugüne Türk Şiiri Antolojisi) (2003), Seçme Kantolar-Ezra Pound (1969), Seçme Şiirler-Arthur Rimbaud (1962), Başlangıçtan Bugüne Fransız Şiiri Antolojisi (2004), Asılı Eros (YKY, 1996); Yabancı dillere çevrilmiş yapıtları: Estambul / İstanbul, (Madrid, 1988); Histoire Secrète de la Poésie / Şiirin Gizli Tarihi, (Paris, 1991); Poemas / Şiirler, (Madrid, 1992); Rio Hermoso / Güzel Irmak, (Madrid, 1995); Selected Poems / Seçme Şiirler, (New York, 2004).
Yorumlar
Gerçekten çok üzgünüm.. Bu
Puanlar: -2
‘yukarı’ dedin
Gerçekten çok üzgünüm.. Bu hastalık sürecini hem onunla hem de oğlu Ahmet Berk ile paylaşıyorduk. Son günleri çok sıkıntılıydı. Son ana kadar yaşama direncini kaybetmedi.. yolun açık olsun İlhan Berk.. ailesine başsağlığı diliyorum... Ücra'yı, bir çok dergiyi ve genç şairleri desteklemekten geri durmadı..hatta Ücra'yı ilk dillendirenlerden biriydi... gençlere verdiği önemi görmek isteyenler için en önemli kaynak hazırladığı beyit-mısra antolojisi'dir,bakılabilir.
Geçen yıl konuşmuştuk.
Puanlar: 17
‘yukarı’ dedin
Geçen yıl konuşmuştuk. Yüzyüze görüşemedik hiç. Açıkcası 1918'de doğmuş ve şiire o dönemde başlamış bir şair ile nasıl, ne, ne şekilde konuşulurdim, onu da bilemiyorum. Şairlerle, özellikle önce kuşakların şairleri ile aram hiç yoktur. Zaten olsa da, görsel şiir, şu bu derken aramız da kalmazdı herhalde. Ama İlhan Berk, süper-meraklıydı. Tebrik etme, soru sorma, nedir? diye öğrenme nezaketini göstermiştir. Ayrıca kimsenin arkasından böyle şeyleri yazacağımı sanmazdım ama, sanıyorum İlhan Berk'in ölümü, dokundu.
İlhan Berk, Modern Türk Şiiri'ni ihya etmiş bir şairdir. Denemiştir ve denemeyi deneyenler de yol gösterecektir.
şöyle bir düşündüm de, ilhan
Puanlar: 8
‘yukarı’ dedin
şöyle bir düşündüm de, ilhan berk ile ilk karşılaşmam bodrum'daydı..2001'in temmuzu.. eşimle bodrum'un o çok kalabalık sokağında gezerken, eşim bana birden bire ilhan berk burada oturmuyor muydu dediğinde ben de evet ama onu böyle merkez bir yol üzerinde göremezsin der demez kendimizi bodrumun ara sokaklarına attık..beş dakika sonra ilhan berk karşımızdaydı.. şairi sezgisel olarak bulmuştuk..yanına gittik, beni nerden tanıdınız dedi hafifçe gülerek.. konya'dan ve yomsanat'tan bahsettik biraz ve son kitabını mutlaka almamamı istemişti o zamanlar..toplu şiir kitabıydı galiba.. daha sonra ücra'yı çıkarırken ilk arayanlardan biri yine berk'ti ve bir saat konuştuk..ilk görüşmemizi hatırlayamamıştı elbette.. bizi islamcı sanıyordu konya'dan dolayı... eski islam filozoflarından konuştuk..bana tavsiyesi mutlaka islam ve doğu bilgelerini oku olmuştu..kendisi zamanında onları okuyamadığından hayıflandı.. sonradan bir çok kereler telefonlaştık..hatta konya'ya bir toplantı için çağırdık ama o hariç herkes geldi.. rahatsızlığından dolayı gelememişti.. kuşların doğum gününde olacağım için bir yazı yazmak istediğimden bahsettiğimde çok sevindi..harika, senin yazman beni ayrıca mutlu eder gibi şeyler söyledi.. Bülent keçeli'nin şiirini çok severdi, o çocuğun başka bir acısı var derdi.. daha neler neler..
Cevat Akkanat, bugün
Puanlar: -2
‘yukarı’ dedin
Cevat Akkanat, bugün köşesinde İlhan Berk'in arkasından yazılanlarla ve tartışmalarla ilgili bir derleme, toparlama yapmış.